Ἂν δὲ μοῦ ῾δινες τὴν ποίηση, Κύριε,
δὲ θἄχα τίποτα γιὰ νὰ ζήσω.
————————————————
Έτσι, την ώρα που με τόση αφέλεια γονάτισα, όλοι νόμισαν πως ήθελα να εκλιπαρήσω, ενώ απλώς ήταν φθινόπωρο...
Ποτέ δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά απ΄τα σπίτια τους,
τριγυρίζουν εκεί, μπλέκονται στα φουστάνια της μητέρας τους
την ώρα που εκείνη ετοιμάζει το φαΐ κι ακούει το νερό να κοχλάζει
σα να σπουδάζει τον ατμό και τον χρόνο. Πάντα εκεί. Και το σπίτι παίρνει ένα άλλο στένεμα και πλάτεμα
σάμπως να πιάνει σιγαλή βροχή
καταμεσής καλοκαιριού, στα ερημικά χωράφια.
Δε φεύγουν τα νεκρά παιδιά. Μένουν στο σπίτι
κι έχουν μια ξεχωριστή προτίμηση να παίζουν στον κλεισμένο διάδρομο
και κάθε μέρα μεγαλώνουν μέσα στην καρδιά μας, τόσο που ο πόνος κάτω απ΄τα πλευρά μας, δεν είναι πια απ΄τη στέρηση μα από την αύξηση. Κι αν κάποτε οι γυναίκες βγάζουν μια κραυγή στον ύπνο τους, είναι που τα κοιλοπονάνε πάλι.
Απλά πράγματα όλα. Η τάξη τους είναι φροντισμένη απ’ το χέρι σου.
Μια δέσμη από χρώματα στο βάζο του χρόνου. Άλλωστε, τι θαρρείς πως στο βάθος είναι η ποίηση; Είναι η γύρη των πραγμάτων του σύμπαντος. Η γύρη σε πράξεις, η γύρη σε οδύνη, σε φως, σε χαρά, σε αλλαγές, σε πορεία, σε κίνηση. Η ζωή κι η ψυχή σ’ ένα αιώνιο καθρέφτισμα μέσα στο χρόνο. Τι
νομίζεις λοιπόν· κατά βάθος η ποίηση
είναι μι’ ανθρώπινη καρδιά φορτωμένη όλον τον κόσμο.
Γνωρίζω τα ματωμένα σου βήματα στον απάτητο δρόμο. Ξέρω τις αγρύπνιες σου στις αξημέρωτες νύχτες της ανέλπιδης αναμονής. Θυμάμαι την ομορφιά σου, που δεν τη λέκιασε δάκρυ τη μορφή σου γιομάτη θυσία, εγκαρτέρηση και αξιοπρέπεια. Και σ’ έχω πάντα μέσα μου και σ’ αναπνέω. Την ιστορία σου την πήραν οι άνθρωποι, τα πουλιά και οι άνεμοι, την έκαναν τραγούδι και την τραγουδούν όλα τα στόματα. Την ιστορία σου την πήρε η φήμη στ’ άσπρα της φτερά και την ακούμπησε πα στο κατώφλι της αιωνιότητας. Εσύ ποτέ δε θα πεθάνεις. Τον τόπο που σε γέννησε τον λεν Ε λ λ ά δ α.
ΗΛΙΑΣ ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ «Χαιρετισμός στον πρώτο ήλιο», 1946.
Κοιτάχτε! μπήκε στη φωτιά! είπε ένας απ’ το πλήθος. Γυρίσαμε τα μάτια γρήγορα. Ήταν στ’ αλήθεια αυτός που απόστρεψε το πρόσωπο, όταν του μιλήσαμε. Και τώρα καίγεται. Μα δε φωνάζει βοήθεια. Διστάζω. Λέω να πάω εκεί. Να τον αγγίξω με το χέρι μου. Είμαι από τη φύση μου φτιαγμένος να παραξενεύομαι. Ποιος είναι τούτος που αναλίσκεται περήφανος; Το σώμα του το ανθρώπινο δεν τον πονά; Η χώρα εδώ είναι σκοτεινή. Και δύσκολη. Φοβάμαι. Ξένη φωτιά μην την ανακατεύεις, μου είπαν. Όμως εκείνος καίγονταν μονάχος. Καταμόναχος. Κι όσο αφανίζονταν τόσο άστραφτε το πρόσωπο. Γινόταν ήλιος. Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε. Ο ποιητής μοιράζεται στα δυο.
The primer of the stars that you spell out as the effort of the ended day brings it, and you extract other meanings and other hopes, you can read it more clearly. Now as I sit unoccupied and think about it few moons have remained in memory- islands, the color of a sorrowful Panaghia*, late in the waning light or moonlight in towns of the north throwing together one time in turbulent roads, rivers and people’s body parts, heavily, a torpor. Yet last night here, on this our last staircase where we await the hour of our return to break like an old debt, money which stayed for years in the safe of a miser, and finally the moment of payment has come, and there can be heard coins falling on the table- in this Tyrrhenian village, behind the sea of Salerno behind the harbors of the return, on the edge of an autumn storm, the moon has surpassed the clouds, and they turned, the houses on the other side, to enamel. Beloved silences of the moon. This is also a train of thought, one way to begin to talk about things that you confess with difficulty, at hours in which you cannot bear it, to a friend who escaped secretly and brings news from home and from the companions, and you rush to open your heart so that the foreign land doesn’t beat you to it and change him. We come from the Arab lands, Egypt, Palestine, Syria; The little state of the Comagenes that went out like the small oil lamp many times comes back to our minds, and great civilizations that lived for thousands of years and then were left as a shepherd’s place for beasts, fields for sugar cane and corn. We come from the sands of the desert from the seas of Proteus souls shriveled from public sins, each one with a position like the bird in his cage. The rainy autumn in this pit makes the wound of every one of us fester, or that which you would otherwise call nemesis, fate or only bad habits, guile and deceit, or even self-interest enjoying the fruits of others’ blood. Easily a man gets worn out in the wars- man is soft, a sheaf of grass- lips and fingers that long for a white breast eyes that half-shut in the shimmer of the day and legs that would run, even if they are so tired, to the slightest whistle of profit. Man is soft and thirsty as the grass, greedy as the grass, his nerves roots that spread- and when harvest comes he prefers that the scythes whistle in the other field- when harvest comes some yell to exorcise the demonic some get caught up in their goods, others make speeches. But spells, goods, rhetoric, when the living are far away, what will you do with them? Maybe man is some other thing? Maybe it is not he that transmits life? Time of sowing, time of reaping.
Again the same old thing, you will tell me, friend. But the thought of the refugee, the thought of the captive the thought of the man when he ends up as merchandise himself- try to change it; you cannot. And maybe he wanted to remain king of the cannibals using up powers that no one can buy, to stroll in fields of agapanthus flowers to hear the small drums beneath the bamboo tree, as the courtiers dance with monstrous masks. But the place where they chop him down with an ax and burn him like the pine, and you see him either in the dark wagon, without water, broken windows, for nights and nights or on the red hot ship that will sink as the statistics are showing it, these things took root in the mind and do not change these planted pictures the same as those trees which throw their branches out into the virgin forests and these nail themselves into the soil and sprout again- they throw out branches and sprout again stepping over leagues and leagues- our mind a virgin forest of murdered friends. And if I speak to you with stories and parables it is because you hear it more sweetly, and horror does not converse because it is living, because it is speechless and goes on- it drips during the day, it drips during sleep bitter memory pain.
To speak about heroes, speak about heroes: Mihalis who left with open wounds from the hospital perhaps he was talking about heroes when, that night that he dragged his leg through the darkened city, he howled, groping our pain- “In the dark we go, in the dark we go forward…” The heroes go forward in the dark.
Όλα με μας είναι "σαν". - Όχι, όχι! Δεν είναι σαν αγάπη η αγάπη μας! - Μόνο η αγάπη μας δεν είναι. Όλα τ' άλλα...
"...Βρέθηκαν να ταξιδεύουν δίπλα δίπλα όλες τις ώρες της διαδρομής.
Ήταν η εξ αρχής ακατανόητη οικειότητα που σημαδεύει όσους προορίζονται να συναντηθούν. Που οι δρόμοι τους θα διασταυρωθούν για να σφραγίσουν ο ένας τον άλλον παντοτινά. Αυτούς που συγγενεύουν αλλιώς και οι υπόγειες ροές τους τραβάνε ασυνείδητα να στραφούν και να κοιταχτούν με απορία στα μάτια. Σαν κλήση. Μια σαγήνη ανεξήγητη που φέρνει κοντά.
Συναντάμε κόσμο και κόσμο όπως πορευόμαστε. Ανταλλάσσουμε βλέμματα, χαμόγελα ευγενικά, δυό υποχρεωτικές κουβέντες, για να προσπεράσουμε και να τα πετάξουμε αυτά αμέσως στον κάδο της λησμονιάς. Υπάρχουν μάτια όμως που από το πουθενά εμφανίζονται μια στιγμή μπρος μας, βυθίζονται στα δικά μας μάτια και αξιώνουν «Εδώ θα μείνεις», ή «Σε περίμενα».
Μια σιωπηλή συμφωνία με την κυρία της ρεσεψιόν. Να τους δίνει πάντα το κλειδί με το νούμερο 331, χωρίς να το έχουν ποτέ απαιτήσει. Για μια ψευδαίσθηση μονιμότητας, σταθερότητας, μια ψευδαίσθηση ιδιοκτησίας..."
