Γιάννης Ρίτσος — Το τελευταίο καλοκαίρι (το τελευταίο του ποίημα)

Peder Severin Kroyer (Peder Severin Krøyer)  Marie en Ravello

Αποχαιρετιστήρια χρώματα των δειλινών.
Καιρός να ετοιμάσεις
τις τρεις βαλίτσες
— τα βιβλία, τα χαρτιά, τα πουκάμισα —
και μην ξεχάσεις εκείνο το ρόδινο φόρεμα
που τόσο σου πήγαινε
παρ' ότι το χειμώνα δε θα το φορέσεις.
Εγώ,τις λίγες μέρες που μας μένουν ακόμη,
θα ξανακοιτάξω τούς στίχους που έγραψα Ιούλιο κι Αύγουστο
αν και φοβάμαι πως τίποτα δεν πρόσθεσα,
μάλλον πως έχω αφαιρέσει πολλά,
καθώς ανάμεσα τους διαφαίνεται
η σκοτεινή υποψία πως αυτό το καλοκαίρι
με τα τζιτζίκια του, τα δέντρα του, τη θάλασσά του,
με τα σφυρίγματα των πλοίων του στα ένδοξα λιογέρματα,
με τις βαρκάδες του στο φεγγαρόφωτο
κάτω απ' τα μπαλκονάκια
και με την υποκριτική ευσπλαχνία του, θα 'ναι το τελευταίο.

Καρλόβασι, 3.IX.89

Προκειται, κατα πάσα πιθανοτητα,

για το τελευταιο ποίημα που έγραψε ο Γιάννης Ρίτσος.
Έχει τίτλο "Το τελευταίο καλοκαίρι"
και ανήκει στη συλλογή ''Σφυρίγματα πλοίων",
που έχει βρεθεί μόνο σε πρώτη γραφή και περιλαμβάνεται στον τόμο 

«Αργά πολύ αργά μέσα στη νύχτα» (1991)